Kulturdiensten

Kulturdiensten is een verzamelterm die in veel Nederlandse en Vlaams-Belgische contexten wordt gebruikt voor de publieke culturele dienstverlening die door gemeenten, regio’s of culturele instellingen wordt georganiseerd en gefinancierd. Het doel is de brede toegang tot cultuur te bevorderen, cultureel erfgoed te beschermen en kunstenaars en culturele organisaties te ondersteunen, zodat cultuur voor een zo breed mogelijk publiek beschikbaar is.

De werkterreinen van kulturdiensten zijn onder meer bibliotheekdiensten, musea en erfgoededucatie, podiumkunsten en film, erfgoedbehoud, en de ontwikkeling van culturele programma's en festivals. Daarnaast omvatten ze vaak subsidieverstrekkingen, ondersteuning van projecten en samenwerking met scholen, sociale diensten en maatschappelijke organisaties om cultuur te integreren in de buurt en in het onderwijs. Ook beheer en gebruik van culturele locaties zoals cultureel centra, bibliotheken, theaters en kunstencentra horen tot de taken.

Besturing en financiering: kulturdiensten maken meestal deel uit van gemeentelijke of regionale overheden en worden gefinancierd uit publieke middelen en, waar mogelijk, uit partnerschappen met private en non-profit sector. Beleidsdocumenten en verordeningen bepalen prioriteiten, toegankelijkheid, inclusie en doelgroepen.

Historische context: de ontwikkeling van publieke culturele dienstverlening begon in veel landen in de tweede helft van de 20e eeuw als onderdeel van aanvullende sociale en educatieve voorzieningen. In beleidsnotities wordt vaak gestreefd naar participatie, culturele diversiteit en economische bijdrage van cultuur aan de levendigheid en identiteit van gemeenschappen.

Zie ook: cultuurbeleid, publiek-private samenwerking in cultuur, subsidiestelsels voor cultuur.