Dywersyfikacja

Dywersyfikacja to strategia rozpraszania aktywów, rynków lub zakresu działalności w celu ograniczenia ryzyka i zwiększenia możliwości uzyskania stabilniejszych zwrotów. W finansach portfelowych polega na łączeniu różnych aktywów o różnej korelacji, by zredukować ryzyko specyficzne dla pojedynczego instrumentu bez znacznego ograniczania potencjału zysku. Koncepcja zyskała popularność w ramach nowoczesnej teorii portfela, rozwijanej od lat pięćdziesiątych przez Markowitza.

W przedsiębiorstwach dywersyfikacja odnosi się do rozszerzania działalności w zakresie geograficznego zasięgu, branż lub portfolio produktów. Dzięki temu firma może ograniczać wpływ negatywnych wstrząsów w jednym segmencie poprzez możliwość czerpania z innych źródeł wzrostu.

Rodzaje dywersyfikacji obejmują dywersyfikację portfelową (aktywa finansowe), geograficzną, branżową oraz produktową. W praktyce wyróżnia się także typy działalności, takie jak dywersyfikacja horyzontalna, wertykalna i konglomeratowa, które opisują zakres rozszerzania działalności.

Korzyści obejmują zmniejszenie ekspozycji na ryzyko specyficzne, stabilniejsze przepływy pieniężne, lepszą alokację zasobów i możliwość wykorzystania synergii między różnymi jednostkami lub rynkami. Ryzyka i ograniczenia to przede wszystkim ograniczony wpływ dywersyfikacji na ryzyko systematyczne, możliwość nadmiernego rozproszenia zarządzania, wyższe koszty transakcji i koordynacji oraz ryzyko utraty koncentracji na kluczowych kompetencjach.

Przykłady zastosowania obejmują tworzenie zróżnicowanego portfela inwestycyjnego, ekspansję na nowe rynki geograficzne oraz poszerzanie linii produktów w celu zabezpieczenia przed lokalnymi wstrząsami rynkowymi. Dywersyfikacja nie eliminuje wszystkich ryzyk, ale stanowi narzędzie zarządzania niepewnością.