Datapoorten

Datapoorten is een verzamelterm voor interfaces die de uitwisseling van gegevens mogelijk maken tussen systemen, applicaties en netwerken. De term kan verwijzen naar fysieke poorten zoals netwerkpoorten en USB-interfaces, maar ook naar logische of softwarematige interfaces zoals API-endpoints, databankinterfaces en berichtenknooppunten. In veel contexten fungeren dataporten als knooppunten waar data wordt ingesluisd, getransformeerd en weer geëxporteerd.

Typen dataporten onderscheiden zich hoofdzakelijk op laag en doel. Transportpoorten betreffen de netwerklaag, bijvoorbeeld TCP- of UDP-poorten die verkeer tussen systemen mogelijk maken. Applicatiepoorten zijn de hoger liggende interfaces, zoals REST- of GraphQL-API’s, JDBC/ODBC-databanktoegang of berichtensystemen zoals Kafka en RabbitMQ. Daarnaast bestaan dataporten in de open datawereld als dataportalen: online platforms die datasets en metadata leveren aan het publiek of aan partners, vaak met zoekfuncties, downloads en API-toegang.

Beveiliging en governance zijn essentieel voor dataporten. Toegang wordt geregeld via authenticatie en autorisatie; dataverkeer wordt meestal beschermd met encryptie (bijv. TLS). Veelgebruikte dataformaten zijn JSON, XML en CSV, en governance omvat datakwaliteit, datalijnen en auditsporen.

Uitwisselingen volgen meestal standaarden en protocollen zoals REST, SOAP, MQTT of JDBC, en metadataoverzichten kunnen aansluiten bij open data-standaarden zoals DCAT. In de praktijk worden dataporten gebruikt in bedrijfsintegratie, datawarehousing, open data-portalen en IoT-omgevingen.