CAPEXOPEXverhouding

CAPEXOPEXverhouding is een financiële maatstaf die de verhouding laat zien tussen kapitaalsuitgaven (CAPEX) en operationele uitgaven (OPEX) van een organisatie over een bepaalde periode. De verhouding biedt inzicht in de mate waarin een bedrijf afhankelijk is van investeringen in duurzame activa versus lopende kosten voor dagelijkse activiteiten.

CAPEX omvat uitgaven voor de aanschaf, uitbreiding of vernieuwing van vaste activa zoals machines, gebouwen en softwarelicenties die langer dan een jaar meegaan en die op de balans worden geactiveerd en over hun verwachte levensduur afgeschreven. OPEX omvat kosten die direct ten laste komen van de winst en verliesrekening voor operationele activiteiten, zoals lonen, materiaal, onderhoud, huur en marketing.

De berekening gebeurt meestal als CAPEX gedeeld door OPEX over dezelfde periode: CAPEX / OPEX. Een hogere waarde duidt op een kapitaalintensieve bedrijfsvoering, terwijl een lagere waarde impliceert dat de organisatie meer op operationele kosten leunt of mogelijk outsourcing/ cloud-diensten gebruikt.

Sectoren variëren sterk: productie en infrastructuur tonen vaak hogere CAPEX/OPEX, terwijl dienstverleners en softwarebedrijven soms lagere verhoudingen hebben. Het is een nuttige indicator maar niet op zichzelf voldoende om de kwaliteit of winstgevendheid te beoordelen: de verhouding kan worden beïnvloed door boekhoudkundige keuzes, afschrijvingstermijnen en seizoenspatronen.

Praktische toepassingen omvatten budgettering en investeringsbeslissingen, evaluatie van kapitaalsintensiteit, en afweging tussen capex-gerichte uitbreiding en opex-gerichte uitbesteding of abonnementsmodellen (bijv. cloud).