Home

Bronnenkritiek

Bronnenkritiek is een methode binnen de geschiedenis en de journalistiek voor het beoordelen van de betrouwbaarheid en bruikbaarheid van bronnen bij het reconstrueren van het verleden of het informeren van het publiek. Het onderzoekt wie de bron heeft gemaakt, wanneer, onder welke omstandigheden en met welk doel, en hoe deze factoren de inhoud beïnvloeden. Belangrijke criteria zijn de herkomst en authenticiteit (of de bron origineel en correct gedateerd is), de inhoud en betrouwbaarheid ( of wat de bron zegt klopt met andere feiten en bronnen en of er vooringenomenheid of fouten in zitten), en het doel of perspectief (welk motief ligt er achter de bron en welk gezichtspunt wordt gepresenteerd). Daarnaast speelt de afbakening van relevantie en wat wordt weggelaten een rol.

Methodisch werkt men via triangulatie: men vergelijkt de bron met andere bronnen, wijst tegenstrijdigheden aan en

Bronnenkritiek wordt toegepast op primair materiaal zoals ooggetuigenverslagen, officiële documenten en artefacten, maar ook op secundaire

probeert
de
context
te
reconstrueren.
Beoordelingen
omvatten
ook
taalgebruik,
schrijfstijl,
materiële
kenmerken
en,
bij
geschreven
bronnen,
auteurschap
en
datum.
Bij
digitale
of
visuele
bronnen
komen
authenticiteit
en
manipulatierisico’s
vaker
aan
bod.
literatuur
als
instrument
om
de
betrouwbaarheid
van
interpretaties
te
beoordelen.
Het
doel
is
het
minimaliseren
van
onzekerheid
en
het
geven
van
een
zo
betrouwbaar
mogelijk
beeld,
zonder
de
inherente
beperkingen
van
elk
middel
te
ontkennen.