Aðstandendur

Aðstandendur eru þeir sem hafa hagsmuni, réttindi eða skyldur tengdar tilteknu verkefni, ákvörðun eða starfsemi. Hugtakið er notað í stjórnsýslu, fyrirtækja- og verkefnastjórnun, rannsóknum og samfélagslegri þróun til að lýsa þeim sem geta orðið fyrir áhrifum af ákvörðunum eða hafa áhrif á þær. Oft greinir maður með honum beinu aðstandendum sem hafa beinan hagsmuni eða áhrif (t.d. eigendur, hluthafar, starfsmenn, viðskiptavinir) og óbeinu aðstandendur sem hafa óbein áhrif eða tengsl (t.d. birgir, samráðsaðilar, stofnanir, samfélagið í heild).

Dæmi um aðstandendur í mismunandi samhengi eru: eigendur og starfsfólk í fyrirtæki, viðskiptavinir og birgir í rekstri, sveitarfélög og stofnanir í opinberri stefnumótun, og nærsamfélagið í rannsóknar- og þróunarverkefnum. Markmið aðstandenda eru að tryggja að hagsmunir þeirra séu metnir, að upplýsingar séu aðgengilegar og að þátttaka og samráð fari fram við ákvarðanir sem hafa áhrif á þá.

Góð framkvæmd felst í hagsmunagreiningu (stakeholder analysis), sem kortleggur hagsmuni, áhrif og forgangsraðaði aðgerða til að uppfylla væntingar og draga úr áhættu. Þetta felur oft í sér reglubundna samskipta- og upplýsinga-samskiptaplön, til að stuðla að gagnsæi, sanngirni og trausti. Aðstandendur hafa oft rétt til upplýsinga, þátttöku og eftirlits, og eru þeir lykilþáttur í árangursríkri ákvarðana- og framkvæmdarferli.