wulkanizacj

Wulkanizacja, często zapisywana także jako wulkanizacj, to proces chemiczny stosowany w przemyśle kauczukowym polegający na sieciowaniu łańcuchów polimerowych poprzez tworzenie mostków siarczkowych między cząsteczkami. Dzięki temu kauczuk zyskuje wytrzymałość na rozciąganie, sprężystość oraz większą odporność na temperaturę i starzenie. Odkrycie i rozwój wulkanizacji przypisuje się Charlesowi Goodyearowi, który w 1839 roku przypadkowo połączył kauczuk z siarką pod wpływem ciepła; patent uzyskał w 1843 roku.

Podstawowy mechanizm polega na dodaniu siarki (czasem w połączeniu z przyspieszaczami) do mieszanki kauczuku i podgrzaniu do wysokiej temperatury, zwykle 140–180°C. Siarka tworzy mostki między łańcuchami polimerów, tworząc sieć chemiczną. Stopień sieciowania, czyli gęstość sieci, determinuje właściwości końcowe: większa gęstość zwiększa wytrzymałość i odporność na ciepło, kosztem elastyczności.

Stosuje się różne systemy wulkanizacji z siarką, z dodatkiem przyspieszaczy (np. MBT, CBS) oraz inne metody, takie jak wulkanizacja peroxide lub radiacyjna, prowadzące do odmiennych właściwości sieci. Wulkanizowany kauczuk znajduje szerokie zastosowanie w oponach, uszczelkach, przewodach, pasach i wielu innych wyrobach z kauczuku.

Proces wulkanizacji wpływa na trwałość i charakter używanego kauczuku; wybór systemu, materiałów i warunków obróbki musi odpowiadać wymaganiom końcowego produktu oraz środowiskowym i bezpieczeństwa.