tyrozyna

Tyrozyna to organiczny aminokwas z grupą fenolową, należący do aromatycznych aminokwasów białkowych. U uczestniczy w budowie białek oraz pełni funkcje biochemiczne jako prekursor wielu związków w organizmie. W ludzkim metabolizmie powstaje z fenyloalaniny w wyniku reakcji z udziałem enzymu fenyloalaninowej hydroksylazy i kofaktora tetrahydrobiopteriny; dzięki temu tyrozyna jest aminokwasem warunkowo niezbędnym, gdy zdolność konwersji fenyloalaniny jest ograniczona, na przykład przy fenyloketonurii.

W organizmie występuje głównie L-tyrozyna, która wbudowywana jest w białka. D-tyrozyna jest rzadko spotykana u ludzi i występuje m.in. w niektórych bakteryjnych strukturach. Tyrozyna jest również prekursorem szeregu ważnych związków: katecholamin (dopamina, noradrenalina, adrenalina), hormonów tarczycy (T3 i T4) poprzez odgrywanie roli w tyreoglobulinie oraz melaniny w procesie melanogenezy, katalizowanym przez tyrozynazę.

Kodowanie genetyczne tyrozyny obejmuje kodony mRNA UAU i UAC (odpowiednio w DNA TAT i TAC). Źródła tyrozyny w diecie to białka zwierzęce i roślinne, w tym mięso, ryby, nabiał, jaja, soja i orzechy. Zalecenia dotyczące dziennego spożycia nie są ściśle ustalone, ponieważ zapotrzebowanie zależy od kontekstu metabolicznego; w PKU dieta wymaga ograniczeń fenyloalaniny i często suplementacji tyrozyną.

Suplementacja tyrozyną podejmowana jest w niektórych scenariuszach redukcji stresu poznawczego, lecz wyniki badań są niejednoznaczne i nie zastępuje terapii w zaburzeniach metabolicznych.