tylakoidy

Tylakoidy to wewnątrzkomórkowe błoniaste struktury obecne w chloroplastach roślin i glonów, a także w błonach tylakoidowych sinic. W chloroplastach tworzą zespół błonowy, w którym błony tylakoidowe zgrupowane są w grana, połączone lamellami. Wnętrze tylakoidów nazywane jest lumenem; stroma chloroplastów leży na zewnątrz błon wewnętrznych.

Struktura i rozmieszczenie: tylakoidy składają się z dwuwarstwy lipidowej i białek. Na ich błonach znajdują się kompleksy uczestniczące w fazie jasnej fotosyntezy, w tym fotosystem II, fotosystem I, cytochrom b6f oraz syntaza ATP. Grana tworzą zwiększoną powierzchnię błon, podczas gdy lamelle łączą poszczególne części systemu tylakoidów. Tylakoidowy lumen jest miejscem przepływu protonów podczas reakcji fotosyntetycznych.

Funkcja: na tylakoidach zachodzą reakcje fazy jasnej fotosyntezy. Światło promovuje przepływ elektronów przez łańcuchy fotosystemów II i I, co generuje gradient protonowy i prowadzi do syntezy ATP; NADPH powstaje w wyniku redukcji NADP+. Produkowane związki energetyczne (ATP i NADPH) służą później w stromie chloroplastu do syntezy związków organicznych w cyklu Calvina.

Znaczenie ewolucyjne i różnorodność: tylakoidy są kluczowym elementem fotosyntetycznej maszyny roślin i alg. Pochodzą z błon wewnętrznych bakterii fotosyntetycznych w wyniku endosymbiozy; w sinicach tworzą sieć błon wewnątrzkomórkowych, niezależnych od chloroplastów.

Ogólnie: tylakoidy stanowią centralne miejsce reakcji świetlnych fotosyntezy i źródło ATP oraz NADPH niezbędnych do wytwarzania związków organicznych.