ewolucyjne

Ewolucyjne to przymiotnik odnoszący się do ewolucji, czyli długotrwałych zmian w cechach organizmów, populacji lub innych systemów w czasie. Pochodzi od rzeczownika ewolucja i jest używany w naukach przyrodniczych, humanistycznych i interdyscyplinarnych do opisywania procesów, zjawisk oraz cech powstałych pod wpływem ewolucyjnych mechanizmów.

W biologii występuje w zestawie wyrażeń takich jak cechy ewolucyjne, mechanizmy ewolucyjne, tempo ewolucji, drzewo ewolucyjne oraz różnicowanie ewolucyjne. Termin ten pomaga odróżnić cechy wytworzone przez procesy ewolucyjne od cech wynikających wyłącznie z rozwoju ontogenetycznego lub środowiskowego bez długotrwałej historii ewolucyjnej.

W lingwistyce i antropologii pojęcie to znajduje zastosowanie w badaniach nad zmianami języka i cech kulturowych w czasie. W praktyce termin może mieć szerokie zastosowania, obejmujące zarówno fenotypowe, genetyczne, jak i funkcjonalne aspekty adaptacyjne.

Etymologicznie wyraz pochodzi od łac. evolutio, poprzez francuskie évolution, a w polszczyźnie utrwalił się w formie ewolucja i ewolucyjny; jego odmiana w liczbie mnogiej i rodzajach łączy się z rzeczownikami, np. cechy ewolucyjne, mechanizmy ewolucyjne.