temperaturën

Temperatura është një madhësi fizike që përshkruan shkallën e ngrohjes ose ftohjes së një sistemi. Ajo lidhet me energjinë kineetike mesatare të grimcave që përbëjnë sistemin dhe përcakton rrugët e shkëmbimit të nxehtësisë me mjedisin. Në një trup me temperaturë të ndryshme nga një trup tjetër, nxehtësia rrjedh nga ai me temperaturë më të lartë tek ai me temperaturë më të ulët deri sa arrihet një barazim temperaturash.

Shkallët kryesore të temperaturës janë Celsius (°C), Kelvin (K) dhe Fahrenheit (°F). Në shkallën Celsius, pika e ngricjes së ujit është 0°C dhe pika e zierjes së ujit është 100°C në presionin normal atmosferik. Në shkallën Kelvin, absolute zero, 0 K, është pika ku lëvizjet kineetike të grimcave praktikisht ndalen; lidhja mes këtyre shkallëve paraqitet si T(K) = T(°C) + 273.15. Në shkallën Fahrenheit, pika e ngricjes së ujit është 32°F dhe pika e zierjes është 212°F në të njëjtin presion.

Temperatura nuk tregon sasinë e energjisë totale të një trupi, por gjendjen termike të tij. Ajo ndikon në ndryshimet fazore të materialeve, në shpejtësinë e reaksioneve kimike dhe në sjelljen e trupave në kushte të ndryshme të presionit dhe të mjedisit.

Matja dhe mjetet. Termometrat janë pajisje që maten temperaturën. Mund të jenë me merkur për temperatura të larta, me alkool për temperatura të ulëta, ose me sensorë elektrikë si termistoret dhe termocuplët. Në pajisjet moderne përdoren sensorë dixhitalë dhe teknologji kalibrimi për një varg aplikacionesh.

Zbatimet. Temperatura është një faktor kyç në meteorologji dhe klimë, në industrinë ushqimore dhe kimike, në biologji dhe në infrastrukturë.