superkomputerów

Superkomputery to specjalistyczne systemy komputerowe zaprojektowane do wykonywania bardzo złożonych obliczeń z dużą szybkością. Służą do symulacji fizycznych i chemicznych, prognoz meteorologicznych, analiz danych w sztucznej inteligencji oraz projektów materiałowych i energetycznych. Wydajność mierzona jest w operacjach na sekundę, najczęściej w FLOPS; w praktyce porównuje się systemy według zestawów benchmarków, takich jak Linpack w rankingu TOP500. Współczesne superkomputery składają się z wielu węzłów obliczeniowych, każdy z własnym procesorem, pamięcią i szybkim łączem.

Architektura opiera się na równoległości: wielordzeniowe procesory, często z akceleratorami graficznymi lub specjalizowanymi układami (GPU/TPU), oraz sieciami wysokiej przepustowości, takimi jak InfiniBand czy Omni-Path, zapewniającymi niskie opóźnienia i dużą przepustowość. Programowanie polega na podziale zadań na podzadania wykonywane równolegle; oprogramowanie wykorzystuje modele pamięci współdzielonej lub rozproszonej, a narzędzia do optymalizacji pomagają maksymalizować efektywność energetyczną i wydajność w zależności od zadania.

Historia superkomputerów sięga lat 70. i 80., kiedy pojawiły się pierwsze układy wektorowe (np. Cray-1). W kolejnych dekadach nastąpił szybki rozwój masowego przetwarzania równoległego; systemy osiągające petaflopy były kluczowe w drugiej połowie lat 2000. W rankingu TOP500 ujęto m.in. Tianhe-2, Summit i Sierra, a także Fugaku. W 2022 roku Frontier stał się pierwszym systemem, który w teście Linpack przekroczył granicę 10 do potęgi 18 operacji na sekundę, co oznacza nowy etap w wydajności obliczeniowej.

---