steroidów

Steroidów to grupa związków chemicznych o charakterystycznym czteropierścieniowym układzie. W biologii i medycynie wyróżnia się steroidy endogenne i ich syntetyczne pochodne.

Najważniejsze naturalne klasy to kortykosteroidy oraz hormony płciowe (androgeny, estrogeny, progestageny). Wśród steroidów syntetycznych najczęściej używane są steroidy anaboliczno‑androgenne (AAS) oraz syntetyczne kortykosteroidy.

Mechanizm działania polega na wiązaniu z receptorami wewnątrzkomórkowymi i wpływie na ekspresję genów, co prowadzi do modyfikacji procesów metabolicznych i rozwoju tkanek. Glukokortykosteroidy działają przeciwzapalnie i immunosupresyjnie, natomiast steroidy anaboliczno‑ androgenne mogą stymulować wzrost masy mięśniowej.

Zastosowania i ryzyko: steroidy stosuje się w leczeniu chorób zapalnych, alergicznych, autoimmunologicznych oraz w terapii niektórych zaburzeń endokrynologicznych. Długotrwałe użycie kortykosteroidów wiąże się z możliwymi skutkami ubocznymi, takimi jak zaburzenia hormonalne, osteoporoza, cukrzyca czy nadciśnienie, a także zaburzenia nastroju. Steroidy anaboliczne bywają nadużywane w sporcie; ich stosowanie jest ściśle regulowane i objęte testami antydopingowymi.