quasistatyczny

Quasistatyczny (ang. quasi-static) opisuje proces, który przebiega w taki sposób, że cały czas można opisać stan układu jako będący w równowadze lub na skraju niej. W praktyce oznacza to, że zmiany parametrow makroskopowych—temperatury, ciśnienia, objętości lub naprężeń—następują poprzez serię coraz lepiej zdefiniowanych stanów równowagi termodynamicznej.

Najważniejsza cecha to bardzo wolne tempo zmian: proces ten jest wykonywany tak powoli, że wewnętrzne i zewnętrzne oddziaływania utrzymują układ w stanie równowagi lub bliskiej niej. W idealizacji, proces quasi-statyczny bywa traktowany jako odwracalny; w praktyce jednak nie musi być całkowicie odwracalny ze względu na tarcie, bezwładność i straty ciepła. W fizyce używa się także rozróżnienia między quasi-statycznym a całkowicie odwracalnym: quasi-statyczność odnosi się do równowagi, a odwracalność do możliwości odzyskania oryginalnego stanu bez strat.

Zastosowania obejmują analizę procesów termodynamicznych przy bardzo powolnym prowadzeniu, obliczenia inżynierskie w mechanice, gdzie obciążenia są wprowadzane quasi-statycznie, oraz modele numeryczne, w których pomija się bezwładność i dynamikę. W praktyce realizacja idealnie quasi-statycznego procesu jest niemożliwa, ale koncepcja służy jako użyteczne przybliżenie do opisu rzeczywistych, wolno zachodzących przemian.