przeciwciaa

Przeciwciała, zwane również immunoglobulinami, to glikoproteiny wytwarzane głównie przez komórki plazmatyczne należące do układu immunologicznego. Należą do układu odpornościowego adaptacyjnego i służą rozpoznawaniu oraz neutralizowaniu obcych cząsteczek, zwanych antygenami, takich jak bakterie, wirusy, toksyny czy komórki nowotworowe. Dzięki swojemu różnorodnemu repertuarowi przeciwciała odgrywają kluczową rolę w ochronie organizmu przed infekcjami. Prawdopodobnie błędnie napisana forma „przeciwciaa” ma być „przeciwciała”.

Budowa i klasy

Przeciwciała mają charakterystyczny kształt litery Y z dwoma ciężkimi i dwoma lekkimi łańcuchami polipeptydowymi, połączonymi mostkami disiarczkowymi. Fragment wiążący antygen (Fab) rozpoznaje epitopy antygenu, natomiast fragment Fc wiąże się z receptorami na komórkach efektorowych oraz z układem dopełniacza. Istnieje pięć klas immunoglobulin: IgA, IgD, IgE, IgG i IgM, z różnym rozmieszczeniem w surowicy i różnymi funkcjami.

Powstawanie i różnorodność

Wytwarzanie zaczyna się w szpiku kostnym, gdzie B komórki dojrzewają i przez rekombinację V(D)J powstaje ogromna różnorodność specyficzności antygenowej. Po kontakcie z antygenem klony B ulegają aktywacji, różnicując się w plazmatocyty i komórki pamięci immunologicznej. Mutacje somatyczne i dojrzewanie afinity prowadzą do silniejszej odpowiedzi przy kolejnych ekspozycjach.

Funkcje i zastosowania

Główne funkcje to neutralizacja patogenów i toksyn, opsonizacja ułatwiająca fagocytozę, ADCC oraz aktywacja dopełniacza. IgA dominuje na błonach śluzowych, IgG przechodzi przez łożysko. W medycynie wykorzystuje się przeciwciała w diagnostyce serologicznej oraz w terapii – monoklonalne przeciwciała są stosowane w leczeniu chorób autoimmunologicznych i nowotworów.