protestantyzm

Protestantyzm to nurt chrześcijański, który powstał w XVI wieku w wyniku reformacji dokonanej przeciwko wielu praktykom i naukom Kościoła katolickiego. Rozwinął się w Europie Środkowej i Zachodniej, a jego korzenie przypisuje się postaciom takim jak Martin Luther, Huldrych Zwingli i John Calvin. Podstawowym celem było odnowienie wiary według Pisma Świętego, odrzucenie papieskiej władzy w niektórych obszarach i sprowadzenie duchowieństwa do funkcji służebnej w Kościele.

Główne elementy teologiczne protestantyzmu to często zasady sola scriptura (autorstwo Pisma Świętego jako jedynego źródła objawienia), sola fide (uzasadnienie wyłącznie przez wiarę) oraz powszechny kapłaństwo wiernych, które ogranicza duchownym władzę nad sumieniem. Protestanci kładą nacisk na wagę kazania jako środka przekazu Słowa Bożego i na praktykę sakramentów w ograniczonym zakresie, najczęściej uznając tylko chrzest i eucharystię (Komunię) jako instytucje widzialne.

Ważnym celem było również odróżnienie się od kościelnych struktur kościelnych i utrzymanie autonomii wspólnot kościelnych. W praktyce istnieje duża różnorodność w zakresie liturgii, duchowieństwa i organizacji kościelnej. Najważniejsze odłamy to luteranizm, kalwinizm (reformowany, prezbiteriańsko‑taberniczny), anglikanizm oraz ruchy biblijne, baptystyczne, metodystyczne i pentekostalne.

Protestantyzm jest zjawiskiem globalnym, obecnym na wielu kontynentach i w różnych tradycjach kulturowych. W Polsce jest wyznaniem mniejszościowym, reprezentowanym przez Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce, Kościoły reformowane oraz liczne wspólnoty ewangelikalne i baptystyczne. Współcześnie nurt ten uczestniczy w ruchu ekumenicznym.