pompstukken

Pompstukken is een Nederlandse term die verwijst naar decoratieve elementen en voorwerpen die ostentatie of grandeur uitdrukken. De term wordt in verschillende disciplines gebruikt om onderdelen aan te duiden die vooral bedoeld zijn om indruk te maken, eerder dan functioneel te zijn.

Etymologie: Het woord is samengesteld uit pomp en stuk. In het Nederlands verwijst pomp naar pracht en praal; stuk is een deel van een groter geheel. De combinatie verschijnt vooral in kunsthistorische en cultuurjournalistieke teksten en verwijst naar overdreven ornamentiek.

Toepassingsgebieden: In de architectuur en het interieur verwijzen pompstukken naar versiering zoals gilded lijstwerk, cartouches, kroonlijsten en sierlijk beeldhouwwerk dat rijkdom of macht laat uitschijnen. In mode en kostuum verwijzen pompstukken naar sieraden, borduursels, franjes en weelderige stoffen die de status van de drager benadrukken. In theater en ceremoniële context kunnen pompstukken als props of insignia dienen die karakter of autoriteit aanduiden, zoals scepters, kroontjes of ceremoniële bekers. In hedendaagse context kan de term figuurlijk worden gebruikt om overdreven, ostentatief design of gedrag aan te duiden.

Zie ook: ostentatie, praal, barok ornament, décor.