pasywne

Pasywne to przymiotnik w języku polskim oznaczający pasywny charakter lub odnoszący się do strony biernej w gramatyce. Używany jest zarówno do opisu konstrukcji gramatycznych, jak i cech czynności lub tekstu, w których podmiot nie wykonuje działania, lecz jest jego obiektem lub odbiorcą.

W kontekście gramatyki polskiej pasywna konstrukcja nazywana jest stroną bierną. W polszczyźnie forma bierna najczęściej tworzy się za pomocą odpowiedniej formy czasownika być razem z imiesłowem biernym (lub z formą imiesłowowym). Przykłady: „Książka jest napisana” (teraźniejsza forma bierna), „Książka była napisana” lub „Książka została napisana” (czas przeszły bierny). W tych konstrukcjach podmiot często nie wykonuje czynności, a jej wykonanie wskazuje czasownik w formie imiesłowowej.

Imiesłów bierny może występować także samodzielnie jako przymiotnikowy, np. „napisany list”, „przeczytany artykuł”. Tego rodzaju użycie pozwala opisywać przedmioty lub teksty z cechą będącą wynikiem działania, bez konieczności wyliczania wykonawcy. W praktyce polskiej mogą występować także formy nabywane z użyciem „zostać” w czasie przeszłym („został zbudowany”).

Pasywność bywa również omawiana poza gramatyką, w kontekście cech charakteru lub stylu narracyjnego, gdzie opisuje się postawę lub sposób działania, który jest bierny lub poddany zewnętrznemu wpływowi.