odruchowy

Odruchowy (przymiotnik) odnosi się do odruchu, czyli bezwiednej, automatycznej odpowiedzi organizmu na bodziec. W medycynie używany jest do opisu procesów i cech związanych z układem nerwowym, które przebiegają bez udziału woli.

Odruchy powstają w łuku odruchowym, który zwykle obejmuje receptor, neuron czuciowy, ośrodek w rdzeniu kręgowym lub mózgowiu, neuron ruchowy i efektor, którym może być mięsień lub gruczoł. Reakcja następuje szybko, bez świadomości.

Wśród odruchów wyróżnia się odruchy somatyczne (dotyczące mięśni szkieletowych) i autonomiczne (dotyczące narządów wewnętrznych). Niektóre odruchy mają prosty łuk odruchowy, inne są złożone i angażują kilka neuronów.

Przykłady powszechnie opisanych odruchów to odruch kolanowy, odruch ścięgnisty Achillesa, odruch gardłowy i odruch źreniczny. Badanie tych odruchów jest standardową częścią neurologicznego badania fizykalnego i pomaga oceniać funkcjonowanie układu nerwowego, wykrywać uszkodzenia i monitorować przebieg chorób.

Etymologicznie przymiotnik odruchowy tworzy się od rzeczownika odruch, co podkreśla związek z mechanizmem łuku odruchowego.