odkryciem

Odkryciem jest instrumentalna forma rzeczownika odkrycie i oznacza akt lub wynik odkrywania czegoś dotąd nieznanego. Termin ten używany jest w naukach ścisłych, humanistycznych i geograficznych do opisania nowych faktów, zjawisk albo obiektów, które poszerzają stan wiedzy.

Etymologicznie odnosi się do czasownika odkryć, który pochodzi od prefiksu od- i korzeni kryć (ukrywać). Odkrycie to więc ujawnienie tego, co było ukryte, a odkryciem – w odpowiedniej konstrukcji gramatycznej – to, co uzyskało status poznawczego przełomu. W praktyce językowej forma odkryciem występuje najczęściej w rolach orzecznikowych lub uzupełniających po czasownikach łączących ze zdaniem: „stało się odkryciem naukowym”, „to odkrycie dekady”, „odkryciem tego projektu było...”.

Zastosowania obejmują różne dziedziny: w naukach przyrodniczych i medycynie – odkrycie mechanizmów chorób, nowej terapii czy sekwencji genetycznej; w geografii i archeologii – odkrycie nowych obszarów, grobów czy artefaktów; w badaniach historycznych – odkrycie źródeł lub nowych kontekstów wydarzeń. Często używa się wyrażeń typu „odkrycie dnia/tygodnia/dekady” jako ocenianych przełomów.

W języku codziennym „odkryciem” jest neutralny termin opisujący nowo poznany fakt lub fakt historyczny, który wnosi istotny wkład do zrozumienia danej dziedziny. Wersje pokrewnych form gramatycznych (odkrycie, odkryciem, odkryć) służą do dopasowania do kontekstu składniowego i semantycznego zdania.