normatywnoprawny

Normatywnoprawny to przymiotnik używany w naukach prawnych i filozofii prawa do opisu zjawisk związanych z normatywnością i prawem. Słowo łączy dwie płaszczyzny: normatywność, czyli obecność norm regulujących zachowanie, oraz prawność, czyli wiążący charakter tych norm w ustalonym porządku prawnym.

W praktyce termin ten odnosi się do systemów, instytucji i aktów zbudowanych na normach prawnych, które ustanawiają obowiązki, przyznają uprawnienia i dopuszczają określone działania, a także sankcjonują ich naruszenie. Normatywnoprawny charakter podkreśla także hierarchię norm oraz sposób ich legitymowania i egzekwowania.

Zakres pojęcia obejmuje normy prawne, ich źródła (konstytucja, ustawy, rozporządzenia), a także mechanizmy interpretacji i stosowania prawa. W analizach normatywnoprawnych istotne jest rozróżnienie między opisem funkcjonowania porządku prawnego a oceną wartościującą, czyli tym, co prawo powinno regulować. Te aspekty bada się w kontekście teorii prawa i filozofii prawa, ze szczególnym naciskiem na legitymizację norm, ich treść i skutki społeczne.

Przykłady normatywnoprawne to wskazania takie jak „zabrania się prowadzenia pojazdu po alkoholu” czy „obowiązek zapłaty podatku”. Pojęcie pomaga opisać charakter prawny porządku oraz sposób, w jaki normy kształtują zachowania jednostek i podmiotów publicznych.