netwerklaagprotocol

Een netwerklaagprotocol verwijst naar een protocol dat opereert op de netwerklaag van computernetwerken (OSI-model) of de internetlaag in TCP/IP. Deze laag verzorgt het logisch adresseren en het routeren van datapakketten tussen verschillende netwerken, zodat communicatie mogelijk is over lange afstanden. De dienst die de netwerklaag levert, is doorgaans ongebonden aan de eindtoepassing en onbetrouwbaar en los van een verbinding; pakketten kunnen verloren gaan of in een andere volgorde aankomen. De belangrijkste taak is het bepalen van een pad (routing) en het afleveren van datagrams aan de juiste bestemmingsadressen.

Het meest bekende netwerklaagprotocol is het Internet Protocol (IP), met IPv4 en IPv6. Een IP-pakket bevat een koptekst met bron- en bestemmingsadres, een Time to Live (TTL) bij IPv4 of Hop Limit bij IPv6, en een veld dat aangeeft welk bovenlaagprotocol verder gaat (bijv. TCP of UDP). IPv4 kan pakketten fragmenteren als MTU verschilt; IPv6 laat fragmentatie vooral aan de verzender over en maakt gebruik van path MTU discovery. Netwerklaagprotocollen zorgen ook voor foutmeldingen en diagnostiek via ICMP. IPsec biedt beveiliging op netwerklaagniveau door authenticatie en encryptie van payload.

Routingprotocollen zoals RIP, OSPF/IS-IS en BGP ondersteunen dynamische routering: routers vullen hun tabellen met routes naar bestemmingen, afhankelijk van netwerken en beleidsregels. Er bestaan verschillende subtypen en varianten; de netwerklaag kan onafhankelijk van de linklaag en transportlaag functioneren, afhankelijk van de implementatie.

Samengevat vormt de netwerklaag de basis voor bereikbaarheid over meerdere netwerken en is zij cruciaal voor het functioneren van het Internet.