metabolizowany

Metabolizowany to przymiotnik od czasownika metabolizować. W kontekście biologii i medycyny odnosi się do substancji, która uległa przemianom chemicznym w organizmie lub w komórkach wskutek działania enzymów metabolicznych. Metabolizm obejmuje szeroki zakres reakcji chemicznych utrzymujących życie, w tym rozkładanie substancji odżywczych, detoksykację i syntezę związków niezbędnych do funkcjonowania organizmu.

W farmakologii i toksykologii termin ten opisuje proces przetwarzania leków, toksyn i innych substancji. Najważniejsze mechanizmy zachodzą w wątrobie, ale także w jelitach, nerkach i innych tkankach. Główne etapy to faza I, obejmująca modyfikacje chemiczne takie jak utlenianie, redukcja i hydroksylacja, oraz faza II, w której dochodzi do koniugacji z endogennymi grupami (glukuronian, siarczany, glutation, aminokwasy), co zwiększa hydrofilowość cząsteczki i ułatwia wydalanie.

W wyniku metabolizmu mogą powstawać różne metabolity: inaktywujące, aktywne farmakologicznie (np. proleki) lub toksyczne. Po metabolizmie niektóre substancje mogą ulegać detoksykacji i być usuwane z organizmu, podczas gdy inne stają się czynne, a w skrajnych przypadkach powstają związki szkodliwe. Termin ten jest powszechnie używany w farmakokinetyce, toksykologii i diagnostyce laboratoryjnej.