leksikologi

Leksykologia to nauka zajmująca się słownictwem języka. Jej celem jest opisywanie znaczeń wyrazów, ich pochodzenia, struktury i sposobów użycia w komunikacji. Badacze leksykologii analizują także relacje między wyrazami, takie jak synonimia, antonimia, hiponimia oraz kolokacje. W odróżnieniu od leksykografii, która zajmuje się tworzeniem słowników, leksykologia koncentruje się na gromadzeniu i analizie danych leksykalnych w celu zrozumienia systemu słownictwa.

Zakres leksykologii obejmuje semantykę leksykalną, morfologię słów, ich tworzenie (derywacja, złożenia, afiksacja), pochodzenie wyrazów (etymologia) i zmiany w czasie (diachroniczna leksykologia). Współczesne badania często wykorzystują korpusy językowe, analizę sieci semantycznych, badania częstotliwości występowania oraz porównania między językami. Leksykologia zajmuje się także neologizmami, zapożyczeniami i zmianami w słownictwie wynikającymi z kontekstu kulturowego i społecznego.

Leksykologia ma zastosowania w tworzeniu słowników i zasobów leksykalnych, w nauczaniu języków, w przetwarzaniu języka naturalnego (NLP) oraz w badaniach nad rozwojem i organizacją słownictwa w różnych wariantach językowych. W praktyce wyróżnia się podobszary takie jak leksykologia semantyczna, leksykologia kulturowa i leksykologia korpusowa, które pogłębiają rozumienie słów i ich relacji w języku.