kategoryzacja

Kategoryzacja, w kontekście informatyki, nauki i wiedzy ogólnej, jest procesem przypisywania elementów do określonych kategorii na podstawie wspólnych cech, reguł i kontekstu. Celem jest organizacja informacji w sposób ułatwiający porównywanie, wyszukiwanie i analizę. Kategoryzacja występuje w wielu dziedzinach, od nauk przyrodniczych i bibliotecznych po lingwistykę, biznes oraz systemy zarządzania wiedzą.

W praktyce wyróżnia się różne typy i metody kategoryzacji. Klasyfikacja może być nadzorowana, gdy model uczy się na etykietowanych danych, lub nienadzorowana, gdy grupaing opiera się na podobieństwach bez gotowych etykiet. Katalogowanie i klasteryzacja to pokrewne podejścia, które grupują elementy według cech lub struktur. W zastosowaniach informatycznych często stosuje się reguły, ontologie i systemy metadanych, co umożliwia tworzenie hierarchii kategorii i wielopoziomowych drzew decyzyjnych. Kategoryzacja może być płaska lub hierarchiczna, a także dynamiczna, podlegająca aktualizacjom w miarę pojawiania się nowych danych.

Zastosowania obejmują klasyfikację dokumentów i treści w wyszukiwarkach, tworzenie metadanych dla zbiorów danych, zarządzanie zasobami bibliotecznymi, organizację asortymentu w biznesie oraz wsparcie analizy semantycznej i ontologii. W językoznawstwie kategoryzacja dotyczy na przykład przypisywania wyrazów do części mowy lub kategorii semantycznych. Wyzwaniem pozostają granice między kategoriami, subiektywność interpretacji oraz potrzebna weryfikacja jakości i spójności przypisań.