kasalliklar

Kasalliklar — inson yoki hayvon sog‘lig‘ini buzadigan holatlar bo‘lib, turli omillar ta'sirida yuzaga keladi va ba'zi hollarda vaqt o‘tishi bilan rivojlanadi. Sog‘liqni saqlash sohasida kasalliklar turlarga bo‘linadi: infeksion (infektsion) va yuqumli bo‘lmagan kasalliklar; shuningdek, akut (tez boshlanadigan) va surunkali (uzoq davom etadigan) bo‘lishi mumkin.

Infektsion kasalliklar viruslar, bakteriyalar, parazitlar kabi mikroblar tufayli paydo bo‘ladi va odatda boshqalariga yuqtirishi mumkin. Yuqumli bo‘lmagan kasalliklar ko‘proq genetik, metabolik, kognitiv yoki organ tizimlarining o‘zaro buzilishi tufayli yuzaga keladi. Xavf omillari o‘rtacha yosh, immunitet, hayot tarzi, atrof-muhit sharoitlari, yoxud irsiyalik kabi omillar bo‘ladi.

Diagnostika odatda simptomlar, klinik ko‘rsatkichlar va laboratoriya tahlillari yordamida amalga oshiriladi. Davolash kasallik turi va bosqichiga qarab belgilangan bo‘ladi: antibiotiklar yoki antiviral dorilar, simptomatik terapiya, ehtimoliy reabilitatsiya, shifoxonada yotoqqa muqobil yordam.

Ko‘p hollarda oldini olish muhim rol o‘ynaydi: bemorga o‘rtacha emlash, gigiena qoidalariga rioya qilish, sog‘lom turmush tarzi, xavfli odatlar va xavfsiz ovqatlanish.

Kasalliklar jaxon bo‘yicha sog‘liqni saqlash tizimlari uchun bosim manbai bo‘lib, ular monitoring, resurslar taqsimoti va ilmiy tadqiqotlar orqali nazorat qilinadi. Sog‘liqni saqlash siyosati ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlikni oshirish uchun doimiy ravishda yangilanadi.