imiesowów

Imiesłowy to grupa form czasownikowych w języku polskim, które łączą cechy czasownika i przymiotnika. Są to formy czasownika, które nie odmieniają się pod kątem osoby i liczby, lecz mogą pełnić funkcje przymiotnika lub przysłówka. W polskiej gramatyce wyróżnia się dwa zasadnicze typy imiesłow: imiesłowy przymiotnikowe i imiesłowy przysłówkowe.

Imiesłowy przymiotnikowe dzielą się na czynne i bierne. Imiesłowy czynne mają zakończenia -ący, -ąca, -ące i zgadzają się z rzeczownikiem w rodzaju, liczbie i przypadku (np. czytający nauczyciel, biegnąca dziewczynka). Imiesłowy bierne, znane także jako imiesłowy przymiotnikowe bierne, występują rzadziej we współczesnym języku (np. napisana praca, zrobione zadanie) i także podlegają odmianie jak przymiotniki.

Imiesłowy przysłówkowe pełnią funkcję przysłówka, wprowadzając okoliczności czynu (czas, sposób, przyczynę). Dzielą się na formy niedokonane (wyrażające czas teraźniejszy) i dokonane (czas przeszły). Do imiesłowów przysłówkowych niedokonanych należą np. idąc, czytając, mówiąc. Do dokonanych należą formy zakończone -wszy lub -łszy, np. idąwszy, zrobionwszy, przeczytawszy. Niektóre z tych form odmieniają się tylko w ograniczonym zakresie, a inne pozostają nieodmienne w funkcji przysłówkowej.

Zastosowanie imiesłowów wpływa na styl i precyzję opisu, pozwalając na skrócenie zdań i wskazanie powiązań czasowych, przyczynowych lub sposobu działania. Należy jednak zwracać uwagę na klarowność konstrukcji, aby nie tworzyć zbyt złożonych lub niejasnych zdań.