Home

fosforanowe

Fosforanowe związki chemiczne stanowią grupę związków chemicznych zawierających grupę fosforanową PO4^3- lub jej pochodne. Kluczowym przykładem jest kwas fosforowy (H3PO4); w roztworach występują jony H2PO4− i HPO4^2−, a przy wyższym stopniu dysocjacji również PO4^3−. Fosfor w tych cząsteczkach jest zwykle w stopniu utlenienia +5 i ma geometrię tetraedryczną, co umożliwia tworzenie soli, estrów i polianionowych struktur.

Związki fosforanowe tworzą sole z metalami i odgrywają kluczową rolę w chemii, biochemii i środowisku. Przykłady

Fosforanowe estry powstają, gdy reszty OH kwasu fosforowego zastępuje się resztami alkoholowymi. Estry fosforanowe są powszechne

Zastosowania obejmują nawozy fosforowe, materiały i środki chemiczne; niektóre związki organiczno-fosforanowe są pestycydami. Nadmierny dopływ fosforanów

naturalne
to
minerały
apatytowe
i
fosforany
wapnia
Ca5(PO4)3X,
które
budują
kości
i
szkliwo
zębów.
W
organizmach
obecne
są
w
cząsteczkach
ATP,
nukleotydach
i
w
procesach
fosforylacji
białek
i
kwasów
nukleinowych.
w
biochemii
i
chemii
organicznej;
nukleotydy
i
ATP
zawierają
liczne
reszty
fosforanowe,
często
w
połączeniach
estrowych
i
anhydrydowych.
do
środowiska
prowadzi
do
eutrofizacji
wód.
Fosforanowe
związki
są
również
istotne
dla
funkcji
biologicznych
i
procesów
geochemicznych.