envanterler

Envanterler, bir işletmenin sahip olduğu veya kontrol ettiği ve satış amacıyla bekleyen, üretimde kullanılan veya kullanılmak üzere depolanan mal ve malzeme grubunu tanımlar. Finansal tablolarda genelde varlıklar arasında gösterilir ve işletmenin ticari faaliyetlerinin yürütülmesi için kritik bir rol oynar. Envanter yönetimi, stok seviyelerinin talep ve tedarik koşullarıyla uyumlu biçimde sürdürülmesini, maliyetlerin kontrol altında tutulmasını ve hizmet seviyesinin korunmasını hedefler.

Türleri arasında hammaddeler, yarı mamuller (üretim sürecinde işlenenler), mamuller (tamamlanmış ürünler), işin ilerleme halindeki stokları (work in progress) ve bakım/sarf malzemeleri bulunur. Konsinye envanter veya belirli sektörlere özgü özel stoklar da bulunabilir. Envanterler ayrıca lojistik ve perakende gibi alanlarda stoklar olarak adlandırılır ve operasyonel kararlar için temel veriyi oluşturur.

Değerlemede maliyet kavramı merkezidır. Envanterin değeri genellikle maliyet temelinde hesaplanır; kullanılan yöntemler arasında FIFO (ilk giren ilk çıkar), LIFO (son giren ilk çıkar) ve ağırlıklı ortalama maliyet yer alır. Bazı durumlarda net gerçekleşebilir değer (NRV) ya da yeniden değerlemeye ilişkin kararlar da uygulanabilir.

Kontrol mekanizmaları arasındaki başlıcalarından bazıları fiziksel sayımlar (periyodik veya döngüsel sayımlar), sapma analizleri ve envanter kayıplarını önlemek için iç kontrollerdir. Envanter yönetimi, finansal performans, nakit akışı ve tedarik zinciri esnekliği üzerinde doğrudan etkilidir.