eilandbiogeografie

De eilandbiogeografie is een tak van de biogeografie die onderzoekt hoe de grootte en isolatie van een eiland of eilandachtig gebied de samenstelling van soorten beïnvloeden. Het veld combineert ecologie en evolutie om te begrijpen waarom sommige eilanden rijker aan soorten zijn dan andere en hoe nieuw geïntroduceerde soorten zich verspreiden.

Het centrale uitgangspunt is een evenwicht tussen immigratie en uitsterving. Grotere eilanden bieden doorgaans meer habitats en kennen lagere uitstervingskansen, terwijl eilanden dichter bij een brongebied meer immigratie ontvangen. In het klassieke model van MacArthur en Wilson (The Theory of Island Biogeography, 1967) resulteert dit in een evenwichts aantal soorten S*, waarbij de immigratiesnelheid I afneemt met afstand tot het brongebied en de uitstervingssnelheid E toeneemt met de omvang van het eiland; in evenwicht is I vergelijkbaar met E.

Belangrijke concepten zijn de species-area relatie (hoe groter het eiland, hoe meer soorten) en de rol van afstand en isolatie bij immigratie. Eilandbiogeografie onderscheidt oceanische eilanden (volledig gevormd en vaak sterk geïsoleerd) en continentale eilandfragmenten (gedeelten van een groter land).

Toepassingen en beperkingen: de theorie heeft praktische implicaties voor het ontwerp van natuurreservaten en het begrijpen van biodiversiteitsverlies door habitatfragmentatie. Beperkingen betreffen onder meer de vereenvoudigde veronderstellingen over immigratie en uitsterving en de soms beperkte rekening met lokale interacties en snelle evolutie. Latere benaderingen omvatten metacommunities en meer robuuste modellen die factoren zoals habitatvariatie en menselijke invloeden integreren.