efnasamsetningu

Efnasamsetning lýsir því hvaða frumefni eru í efni og í hvaða hlutföllum þau koma fyrir. Hrein efni hafa ákveðna samsetningu sem endurtekur sig í öllu efni; efnasambönd innihalda tvö eða fleiri frumefni í fasta hlutföllum. Blöndur eru samsetningar af fleiri en einu efni sem enn haldast aðskilin í efnagreiningu og hafa hvor með sínum eiginleikum.

Til að lýsa samsetningu eru notuð formúlur sem gefa fjölda atóma hvers frumefnis í sameind eða í efnasambandi. Helstu gerðir formúla eru sameindarformúla sem sýnir raunverulegan fjölda atóma í sameind og empírísk formúla sem gefur minnsta samsetta einingu hlutfallsins. Hlutföll eru oft tjáð með massahlutfalli (hlutfall massaeininga) eða móluhlutfalli (hlutfall móla).

Dæmi um þekktar efnasamsetningar eru vatn (H2O), koltvísýra (CO2) og natriumklóríð (NaCl). Þessi dæmi sýna hvernig sama efni getur skipt í endanlega fjölda atóma sem raðast saman á sérstakan hátt til að mynda ólíka efnasætur.

Aðferðir til að ákvarða efnasamsetningu miðast oft við efnagreiningu og tækni eins og massagreiningu (MS), rafsegul- og lýsiskynjun (t.d. IR-spektroskopía) og aðrar aðferðir sem greina fjölda atóma og aðra eiginleika. Efnasamsetning er grundvallarhugtak í efnafræði, lykilatriði í efnagreiningu, efnahverfu og hagnýtingu í mörgum greinum eins og lífvísindum, efniðræði og jarðfræði. Hún ákvarðar eiginleika efna, hvata í efnahvörfum og hvernig efni er unnið, hreinsað eða notað í framleiðslu.