dwukropka

Dwukropek, w polszczyźnie zwany dwukropkiem, to znak interpunkcyjny składający się z dwóch pionowo ustawionych kropek. W odmianie gramatycznej polskiego języka nazywa się go również dwukropek (liczba mnoga: dwukropki), a forma podstawowa w mianowniku to dwukropek, natomiast genetywnie używana jest postać dwukropka (dwukropka – genitive). Nazwa odzwierciedla fizyczny wygląd znaku: dwie kropki po sobie.

Główne funkcje dwukropka to: wprowadzanie rozwinięcia myśli, wyjaśnienia lub listy po zdaniu wstępnym; wprowadzanie bezpośredniej mowy lub cytatu; łączenie tytułu i podtytułu, albo dwóch części wypowiedzi, które stanowią całość. W zapisie liczby dwukropek stosuje się także do oznaczenia godzin i minut (np. 12:45) oraz proporcji i stosunków (np. 2:1). W bibliografii i tytułach czasem oddziela tytuł od podtytułu, autora od tytułu czy źródło od numeru vol.

Zasady interpunkcyjne obejmują odstęp: nie ma spacji przed dwukropkiem, po nim zwykle wstawia się spację, jeśli tekst kontynuuje się w tej samej linii. W kontekście mowy zależnej po dwukropku często stawia się cudzysłów; po dwukropku w zdaniu pośrednim nie zaczyna się zwykle wielką literą, chyba że druga część jest pełnym zdaniem lub jest to nazwa własna.

Historia dwukropka sięga starożytności; z czasem stał się powszechnym znakiem oznaczającym związek między częściami zdania, przedzierającym się do literatury, nauki i codziennej pisowni.