budynki

Budynki to trwale osadzone w terenie obiekty architektoniczne służące do zamieszkania, pracy, nauki, usług lub przechowywania dóbr. Zwykle składają się z części nośnej (fundamenty, ściany nośne, konstrukcja dachowa) oraz części funkcjonalnych (instalacje, wnętrza) i posiadają podstawowe wyposażenie zapewniające bezpieczeństwo, zdrowie i komfort użytkowników.

Klasyfikacja budynków bywa różna, ale najczęściej dzieli się je według funkcji na mieszkalne (domy, blokowiska), użyteczności publicznej (siedziby urzędów, szkoły, szpitale), handlowo‑usługowe (biura, centra handlowe), przemysłowe oraz kulturalne i sakralne. Wysokość i skala budynków określają również kategoria, od małych obiektów jednorodzinnych po wysokie wieżowce i kompleksy biurowe.

Projektowanie i budowa budynków obejmuje analizę terenu, opracowanie dokumentacji, wykonanie prac fundamentowych, konstrukcyjnych oraz instalacyjnych (elektryczność, wodno‑kanalizacyjne, ogrzewanie i wentylacja). Materiały budowlane—beton, stal, drewno, cegła—są dobierane w zależności od wymagań konstrukcyjnych, estetycznych i ekonomicznych. Współczesne budynki coraz częściej uwzględniają efektywność energetyczną, ograniczenie emisji, dostępność dla osób z różnymi potrzebami oraz możliwość adaptacji.

W Polsce budynki objęte są przepisami prawa budowlanego i normami technicznymi; ich projektowanie i wykonawstwo podlega nadzorowi i okresowym przeglądom. Zabytkowe i wartościowe architektonicznie budynki mogą być objęte ochroną konserwatorską, a modernizacje często wymagają specjalnych zezwoleń.