biotechnologiczne

Biotechnologiczne odnosi się do technologii opartych na naukach biologicznych, które wykorzystują organizmy, komórki lub ich składniki do tworzenia lub ulepszania produktów i procesów. Celem jest zazwyczaj zwiększenie efektywności, bezpieczeństwa lub zrównoważonego rozwoju w sektorach takich jak ochrona zdrowia, rolnictwo, przemysł czy ochrona środowiska. Termin obejmuje szeroki zakres działań i dziedzin, od tradycyjnych procesów fermentacyjnych po nowoczesne techniki inżynierii genetycznej i biologii syntetycznej.

Najważniejsze gałęzie to tak zwana biotechnologia czerwona (medyczna), zielona (rolno‑leśna), biała (przemysłowa, bioprocesowa) oraz czasem niebieska (biotechnologia morska). W praktyce obejmuje produkcję leków i szczepionek, diagnostykę, terapie genowe, ulepszanie plonów i odporności roślin, rozwój enzymów przemysłowych, biopaliwa oraz technologie biorecyklingu i bioremediacji. Zastosowania często łączą wiedzę z genomiki, proteomiki, metabolomiki oraz inżynierii systemów i bioprocesów.

Metody i narzędzia obejmują modyfikacje genetyczne organizmów, hodowle komórkowe, procesy fermentacyjne oraz projektowanie obwodów biologicznych w syntetycznej biotechnologii. Coraz większe znaczenie mają także analityka ogólna i dane omiczne, które umożliwiają precyzyjne projektowanie i optymalizację procesów. Rozwój biotechnologii wiąże się z wyzwaniami etycznymi, biosafety, regulacjami prawnymi oraz koniecznością ochrony własności intelektualnej.