bedbeschikbaarheid

Bedbeschikbaarheid is de beschikbaarheid van ziekenhuisbedden voor opname en zorg op elk moment. Het is een maatstaf voor de capaciteit van een ziekenhuis of regio om acute en planbare zorg te leveren en hangt samen met beddenvoorraad, personeel en doorstroom.

Belangrijke kengetallen zijn de bezettingsgraad (het aandeel bezette bedden), leegstand of beschikbaarheid van vrije bedden, doorstroom, en gemiddelde ligduur. Andere indicatoren zijn bedden per 1000 inwoners en de doorlooptijd van opname tot definitieve toewijzing van een bed.

Ziekenhuizen gebruiken bedbeheer- en patiëntflow-systemen om real-time zicht te houden op beschikbare bedden, planning van ontslag, en het toewijzen van bedden aan afdelingen. Bij piekbelasting dient er sprake te zijn van reversibele capaciteit, flexibele ruimten en regionale samenwerking, inclusief inter-hospital transfers.

Druk op bedbeschikbaarheid ontstaat vooral door seizoensinvloeden (griep, winterperioden), vergrijzing, personeelstekorten en beperkte beschikbaarheid van vervolgzorg. Dit kan leiden tot uitgestelde operatie, langere wachttijden en risico’s voor de patiëntveiligheid.

Data over bedbeschikbaarheid komen uit ziekenhuisinformatiesystemen, regionale bedregistraties en nationale gezondheidsstatistieken. Doel is tijdige signalering, transparantie en verbetering van planning en ontslagstromen, met beleid dat investeringen in capaciteit, staffing en alternatieve zorgmogelijkheden vergroot.