Zabawka

Zabawka to ogólne określenie przedmiotu przeznaczonego do zabawy, używanego głównie przez dzieci, ale także przez dorosłych w kontekście gier i rekreacji. Zabawki obejmują lalki, figurki, pojazdy, klocki, puzzle, gry planszowe, zestawy konstrukcyjne oraz zabawki elektroniczne i interaktywne.

Etymologia: słowo zabawka pochodzi od rzeczownika zabawa – rozrywka, radość – z dodatkowym sufiksem -ka, który tworzy nazwy przedmiotów powiązanych z konkretną funkcją lub celem. W polszczyźnie używa się go do określenia zarówno małych, jak i większych przedmiotów do zabawy.

Zabawki dzielą się na wiele kategorii: tradycyjne zabawki drewniane i z tkanin, zabawki konstrukcyjne i plastyczne, zabawki edukacyjne, zabawki elektroniczne oraz gry i zestawy do zabaw grupowych.

Historia zabawkarstwa w Polsce sięga wieków; drewniane lalki i zabawki ludowe były popularne w tradycyjnych regionach. W okresie nowoczesnym powstały fabryki zabawek, a rynek został zintegrowany z europejskim przemysłem. Współcześnie dominują zabawki masowej produkcji, jednak nadal istnieją rękodzielnicze i regionalne tradycje.

Bezpieczeństwo zabawek reguluje prawo unijne i krajowe; główne normy to dyrektywa o bezpieczeństwie zabawek (2009/48/EC) i normy EN 71, które określają wymagania dotyczące materiałów, wytrzymałości, ograniczeń substancji chemicznych i oznakowania. Producenci i importerzy są zobowiązani do oceny zgodności i odpowiedniego znakowania wieku użytkownika, aby ograniczyć ryzyko zadławienia czy urazów.

Znaczenie społeczne i edukacyjne: zabawki odgrywają rolę w rozwoju motorycznym, poznawczym i społecznym dzieci; w tradycji i kulturze utrzymują się motywy zabawek ludowych oraz opowieści o zabawkach w literaturze dziecięcej.