Werknemersparticipatie

Werknemersparticipatie is het geheel aan praktijken waarmee werknemers betrokken raken bij het bestuur en/of eigendom van een organisatie. Het doel is om betrokkenheid, transparantie en bedrijfsresultaten te verbeteren door de stem en belangen van medewerkers te integreren in beslissingen.

Zij kan worden verdeeld in governanceparticipatie en financiële participatie. Governanceparticipatie omvat de medezeggenschap via een ondernemingsraad (OR) of, in sommige gevallen, een bedrijfsraad, die werknemersvertegenwoordiging biedt in besluiten die de organisatie raken. De Wet op de ondernemingsraden regelt de oprichting, zitting en taken van OR en bedrijfsraden en kent advies- en instemmingsrechten op onderwerpen zoals reorganisaties, arbeidsvoorwaarden en sociaal beleid.

Financiële participatie verwijst naar winstdeling, variabele beloning en aandelenparticipatie zoals personeelsaandelenplannen of aandelenopties. Doel is werknemers te laten delen in de economische resultaten en de betrokkenheid te vergroten.

In de Nederlandse praktijk geldt vaak de drempel van 50 medewerkers voor de verplichte instelling van een OR; cao's kunnen aanvullende regelingen kennen.

Voordelen zijn betere samenwerking, betere informatie-uitwisseling en hogere motivatie; nadelen kunnen toenemende complexiteit, kosten en mogelijke conflicten over belangen zijn.