Snelheidsklassen

Snelheidsklassen is een concept uit de verkeerskunde en -planning dat snelheidscategorieën groepeert in plaats van één enkele waarde te gebruiken bij de analyse en het ontwerp van wegen. Het doel is om inzicht te krijgen in hoe snelheid de doorstroming, capaciteit en veiligheid van een weg beïnvloedt. Door snelheidsklassen te koppelen aan wegtype, omgeving en voertuigtype kan men ontwerp- en beheersmaatregelen beter afstemmen.

Classificatie vindt plaats op basis van gemeten snelheden (waargenomen snelheid over representatieve perioden) of op basis van toegestane maximumsnelheden. Vaak wordt gekeken naar statistieken zoals het percentiel, bijvoorbeeld de 85e of 90e percentiel, om de praktijk te representeren. Klassen kunnen genummerd of met labels worden aangeduid.

Frequent gebruikte indelingen geven lage snelheden (stad en zones met 30–50 km/u), middelzware snelheden (wegen buiten de stad met circa 50–70 km/u) en hogere snelheden (rondwegen en autosnelwegen tussen 80–130 km/u). Specificaties verschillen per land en wegtype; sommige systemen hanteren fijnmaziger of anders georiënteerde klassen.

Toepassingen zijn onder meer ontwerp- en beheersbeslissingen, zoals bepaling van ontwerp snelheid voor vakken, het vaststellen van snelheidscaps en verkeerssimulatiemodellen voor stromen; bovendien dienen ze bij evaluatie van snelheidslimieten en handhavingstrategieën.

Beperkingen: snelheidsklassen geven een benadering en kunnen verouderd raken bij veranderde omstandigheden; ze zijn afhankelijk van de representativiteit van de data en kunnen lokale variatie niet altijd volledig afdekken.

Zie ook: ontwerpsnelheid, wegcategorie, verkeersmodellering.