Refaktoring

Refaktoring to proces przebudowy istniejącego kodu lub architektury systemu w celu poprawy czytelności, struktury i utrzymania, bez zmiany zewnętrznego zachowania programu. Celem jest zmniejszenie złożoności, redukcja długu technicznego i ułatwienie wprowadzania kolejnych zmian. Refaktoring nie dodaje nowych funkcji; polega na subtelnym przearanżowaniu kodu tak, aby pozostawał zgodny z oczekiwaniami użytkownika i testów.

W praktyce proces opiera się na utrzymaniu testów regresyjnych, wprowadzaniu małych, odwracalnych zmian i uruchamianiu testów po każdej modyfikacji. Dobrą praktyką jest wykonywanie refaktoringu w krótkich, kontrolowanych krokach oraz zapewnienie, że zmiany są łatwe do wycofania, jeśli testy wykryją różnicę w zachowaniu.

Typowe techniki to ekstrakcja metody lub klasy, renaming (zmiana nazwy na bardziej opisową), inlining metod, przenoszenie funkcji między modułami, reorganizacja pakietów, redukcja złożoności warunków i ograniczenie mutowalności danych. Celem jest poprawa spójności, separacji odpowiedzialności i możliwości ponownego użycia.

Refaktoring często wpisuje się w praktykę zarządzania długiem technicznym i w zespole jest częścią procesu utrzymania jakości kodu. Ryzyko obejmuje wprowadzenie błędów zgodności, jeśli testy są niewystarczające lub niepokrywają krytycznych scenariuszy. Dlatego najczęściej łączy się go z code review i automatycznym testowaniem.

Pojęcie wywodzi się z anglojęzycznej literatury o inżynierii oprogramowania; termin używany jest także w polskiej literaturze i branży. Koncepcja została rozpowszechniona w latach 90. XX wieku, a kluczowym dziełem jest Refactoring: Improving the Design of Existing Code (1999) Martina Fowlera.