Pasywacja

Pasywacja to chemiczny proces obróbki powierzchni metali, którego celem jest wytworzenie i utrzymanie cienkiej, biernej warstwy tlenkowej na materiale. Na stalach nierdzewnych i pokrewnych tworzy się przede wszystkim warstwa tlenku chromu, która ogranicza rychłą korozję i zapewnia samonaprawiającą się ochronę.

Najczęściej dotyczy stali nierdzewnej, rzadziej aluminium i tytanu. Głównym założeniem pasywacji jest usunięcie z powierzchni zanieczyszczeń oraz wolnego żelaza, które mogą sprzyjać korozji miejscowej, a następnie stworzenie stabilnej, gęstej warstwy biernej. Warstwa ta nie jest barierą niepodważalną, ale znacznie utrudnia rozprzestrzenianie się korozji w kontakcie z środowiskiem.

Metody pasywacji obejmują kąpiele chemiczne w roztworach utleniających, najczęściej kwasu azotowego, kwasu cytrynowego lub ich kombinacji. Istnieją także łagodniejsze alternatywy oparte na kwasie cytrynowym, które bywają wybierane ze względu na ograniczenia środowiskowe. Prowadzą one do powstania cienkiej, równomiernej i odpornej warstwy tlenkowej.

Proces zwykle składa się z wstępnego czyszczenia, płukania, kąpieli pasywacyjnej i ponownego płukania oraz osuszania. Dla stali nierdzewnej i innych metali ważne jest dobranie odpowiednich warunków, aby uniknąć uszkodzeń pasywnej powłoki.

Korzyści obejmują zwiększenie odporności na korozję, usunięcie zanieczyszczeń oraz uzyskanie jednolitej warstwy biernej. Ograniczenia to konieczność precyzyjnego prowadzenia procesu i kontrola jakości, zależna od materiału. Pasywacja stanowi element programu konserwacyjnego, wraz z czyszczeniem i inspekcją. Bezpieczeństwo i ochrona środowiska są kluczowe ze względu na używane chemikalia i odpady.