Leanomgevingen

Leanomgevingen zijn werkomgevingen die erop gericht zijn maximale waarde voor de klant te leveren met zo min mogelijk verspilling. Ze gebruiken Lean-principes zoals waarde identificeren, de waardestroom optimaliseren, flow realiseren, pull-systemen hanteren en continue verbetering nastreven. Lean kan worden toegepast in productie, zorg, kantooromgevingen en softwareontwikkeling.

De lean-filosofie vindt zijn oorsprong in het Toyota Production System in post-oorlogs-Japan en werd in de jaren negentig wereldwijd bekend door boeken van Womack, Jones en Roos. Het doel is verspilling (muda) uit processen te verwijderen en processen voorspelbaar en flexibel te maken.

Belangrijke instrumenten zijn onder meer 5S, gestandaardiseerd werk, visueel management, waardestroomanalyse, Kaizen, Kanban en Just-In-Time. Lean onderscheidt zeven of acht soorten verspilling: overproductie, wachttijden, transport, bewerking die niet nodig is, voorraad, beweging, defecten en onderbenut talent.

Implementatie vindt vaak plaats via gemba-bezoeken, waardestroomkaarten, standaardwerk en korte cycli van verbetering. Voordelen zijn kortere doorlooptijden, lagere kosten, betere kwaliteit en verhoogde betrokkenheid van medewerkers. Lean vergt echter cultuurverandering, langetermijncommitment en voortdurende training.

Toepassingsgebieden omvatten productie, logistiek, gezondheidszorg, administratie en IT-diensten. Leanomgevingen streven naar continue minder verspilling en grotere wendbaarheid en klantwaarde.