Klony

Klony to organizmy lub fragmenty materiału genetycznego powstałe w wyniku identycznego odwzorowania genomu dawcy. W praktyce termin ma kilka znaczeń: klonem może być kopia fragmentu DNA stworzona w laboratorium, a także organizm identyczny genetycznie z dawcą. Naturalne klony powstają także w procesach aseksualnego rozmnażania u niektórych roślin i zwierząt.

Najważniejsze metody to klonowanie molekularne (tworzenie identycznych kopii genów) oraz klonowanie organizmów, w tym reprodukcyjne oparte na transferze jądra komórki somatycznej (SCNT). W SCNT jądro komórki dawcy zastępuje jądro komórki jajowej, a zygota rozwija się w organizm identyczny genetycznie z dawcą. Klonowanie terapeutyczne polega na tworzeniu embrionów w celach medycznych, aby pozyskać komórki macierzyste.

Historia obejmuje Dolly, pierwszego sklonowanego ssaka z dorosłej komórki, opisanej w 1996 roku. Od tamtej pory powstało wiele innych klonów zwierząt; badania trwają również w kontekście medycyny i ochrony gatunków.

Etyka i prawo: reprodukcyjne klonowanie ludzi jest zakazane w wielu krajach; regulacje dotyczą ochrony dobrostanu zwierząt i użycia ludzkich komórek.

Ograniczenia i wyzwania: klony nie zawsze są identyczne pod względem fenotypowym, z powodu epigenetyki i czynników środowiskowych. Procesy reprogramowania bywają niedoskonałe, co może prowadzić do problemów rozwojowych lub zdrowotnych.