Isolatieweerstanden

Isolatieweerstanden zijn de elektrische weerstanden van isolerende materialen tussen geleiders en tussen geleiders en aarde. Ze dienen als maat voor de kwaliteit van de isolatie in elektrische installaties, kabels, motoren en transformatoren. Een hoge isolatieweerstand duidt op weinig lekstroom en een kleine kans op isolatiefouten; een lage waarde wijst vaak op vocht, vervuiling, beschadigde isolatie of veroudering.

Metingen worden doorgaans uitgevoerd met een isolatietester, ook wel een megger genoemd. Hierbij wordt een DC-spanning aangelegd tussen de te beoordelen delen en de resulterende stroom gemeten. De isolatieweerstand RISO is dan gelijk aan V/I en wordt uitgedrukt in ohm of megohm. Een stabilisatieperiode en correctie voor temperatuur en vochtigheid worden vaak toegepast. De gekozen testspanning hangt af van het type installatie en de relevante normen.

De interpretatie van de meetwaarde hangt sterk af van omstandigheden: temperatuur, vocht, tijd sinds ingebruikname en omgevingscondities. Fabrikantspecificaties en normen bepalen vaak een minimaal vereist RISO, en men gebruikt vaak een geredigeerde waarde bij 20°C om vergelijkingen te maken. Regelmatig onderhoud omvat periodieke metingen en trendanalyse.

Toepassingsgebied is breed: onderhoud en inspectie van elektrische installaties, kabels, motoren en transformatoren om isolatiefouten op te sporen en veiligheid te waarborgen. De meetmethode valt onder normen zoals IEC 60364, EN 61557 en nationale normen (bijv. NEN). Een isolatietest is niet hetzelfde als een hi-pot (dielectische spanningstest); die test beoordeelt spanningsweerstand bij hogere spanning en heeft andere criteria.