Elitarystyczny

Elitarystyczny to przymiotnik odnoszący się do elity lub idei elity. Słowo pochodzi od rzeczownika elita i opisuje przekonania, polityki lub praktyki premiujące wąską, wybitnie wykształconą lub uprzywilejowaną grupę społeczną, w tym decydentów, ekspertów czy klasę mającą dostęp do zasobów i władzy.

W kontekście politycznym i społecznym elitarystyczny charakter może oznaczać przekonanie, że realne decyzje powinny być podejmowane lub inspirowane przez elitę, a nie masy. Może dotyczyć selektywnego dostępu do stanowisk, wysokich kompetencji czy specjalistycznej wiedzy jako kryteriów legitymizacji władzy, polityk lub reform. W edukacji, gospodarce i kulturze elitarystyczne podejście bywa krytykowane za ograniczanie równego dostępu i partycypacji.

Krytycy wskazują, że elitarystyczne praktyki mogą prowadzić do wykluczeń i nierówności, podczas gdy zwolennicy argumentują, iż elita często dysponuje większą kompetencją i wiedzą ekspercką, co może sprzyjać skuteczniejszym decyzjom. W debatach publicznych pojęcie to bywa używane zarówno w neutralnym, jak i pejoratywnym sensie, opisując ideę i implementację systemów, w których decyzje mają być prowadzone przez wyselekcjonowaną grupę, a nie szeroką większość.