przekonania

Przekonania to stany umysłu, w których jednostka uznaje pewne tezy za prawdziwe lub fakty istniejące. Służą jako punkt odniesienia do interpretacji informacji, oceny sytuacji i podejmowania decyzji. Przekonania mogą dotyczyć faktów (przekonania epistemiczne), wartości i norm (przekonania moralne), a także przekonań religijnych, politycznych czy kulturowych. Często łączą się z poczuciem identyfikacji i stanowią element tożsamości.

Formowanie przekonań wynika z procesów poznawczych i społecznych: socjalizacji rodzinnej i edukacji, osobistych doświadczeń, kontaktów z innymi ludźmi, mediów i źródeł informacji, a także z motywacji do spójności poznawczej i zgodności z grupą. Przekonania mogą być nabywane w sposób świadomy lub nieświadomy, a ich stopień pewności różni się w zależności od źródeł i dowodów.

Przekonania kształtują sposób oceniania zdarzeń, wybór zachowań, a także opinii o innych ludziach. Swoimi treściami wpływają na decyzje w codziennym życiu, polityce i religii. W psychologii i naukach społecznych zwraca się uwagę na mechanizmy utrwalania przekonań, takie jak efekt potwierdzenia, selektywna ekspozycja na informacje i heurystyki poznawcze.

Zmiana przekonań bywa trudna i zależy od jakości dowodów, jakości argumentów, kontekstu społecznego i motywowanych procesów kognitywnych. Badania naukowe analizują, jak przekonania powstają, utrzymują się i jak ulegają rewizji, a także jakie mają konsekwencje dla decyzji i zachowań.