öngörülebilir

Öngörülebilir, Türkçe’de gelecek olayların veya sonuçların mevcut bilgiler ve kalıplar temelinde önceden kestirilebildiğini ifade eden sıfattır. Bir durum öngörülebilir olduğunda, veriler, eğilimler veya nedensel ilişkiler sayesinde gelecekteki gelişmelerin olası yönleri tahmin edilebilir veya sezilebilir.

Köken olarak öngörü kelimesi ile türetilmiş olan bu sıfat, temel olarak görmek fiilinin anlamına yön veren öngörü (foresight) kavramından gelir ve -lebilir eki ile 'yapılabilir, yapılabilir durumda olan' anlamını kazanır.

Kullanım alanları ve nüanslar: Öngörülebilirlik çoğunlukla iş dünyası, ekonomi, risk yönetimi, planlama ve bilimsel çalışmalar bağlamında kullanılır. Belirsizlik kavramıyla zıtlık gösterir; öngörülebilir bir süreç, girdi değişkenlerindeki düzen ve geçmiş verilerin yardımıyla gelecekteki sonuçların mantıklı bir şekilde kestirilebildiğini ima eder. Bu nedenle 'tahmin edilebilir' ifadeden farkı, sadece olasılığa dayanmak yerine kanıt veya desen temelli kestirimi vurgulamasıdır.

Kullanım örnekleri: "Bu projede maliyetler öngörülebilir bir aralıkta seyrediyor." "Elektrik talebinin mevsimsel etkilerle öngörülebilir şekilde artması bekleniyor."

İlgili kavramlar: öngörü, öngörülebilirlik, belirsizlik, tahmin, prognostik.