Belirsizlik

Belirsizlik, bir olayın sonuçlarının ya da bir sistemin davranışlarının kesin olarak bilinmemesi durumudur. Bilgi eksikliği, yetersiz veriler veya değişkenliğin kendisi bu durumu ortaya çıkarabilir.

Belirsizlik sözcüğü köken olarak belirsiz kelimesinden türetilmiştir; -lik ekinin oluşturduğu isimdir. Günlük ve bilimsel kullanımlarda net olmayan durumlar, tahmin edilemeyen sonuçlar anlamında kullanılır.

Türler arasında epistemik belirsizlik, bilgi edinilerek azaltılabilirken ontolojik veya aleatory belirsizlik, doğanın kendi içinde rastlantısallık taşımasıyla ilgilidir. Ayrıca ölçüm hataları ve istatistiksel belirsizlik de nicel boyutlar ekler. Risk (olasılıkların bilinebildiği) ile belirsizlik (olasılıkların bilinmediği) arasındaki ayrım sıklıkla yapılır.

Uygulama alanları arasında bilimsel araştırma, mühendislik, ekonomi ve politika yer alır. Ölçüm belirsizliği güven aralıklarıyla ifade edilir; karar verme süreçlerinde senaryolar, duyarlılık analizleri ve veriye dayalı modeller belirsizliğin etkisini azaltmaya yönelir.

Sonuç olarak belirsizlik, bilgi sınırlarının ve öngörü kapasitesinin bir ifadesidir. Etkili iletişim ve belirsizliğin açıkça ele alınması, karar kalitesini artırabilir.