Çekme

Çekme, Türkçe’de fiilden türeyen bir isimdir ve bir nesnenin kendine doğru çekilmesi veya bir şeyin hareket ettirilerek yakalanması anlamlarına gelir. Ayrıca soyut anlamda da kullanılır; bir şeyi çekme veya çekişeceğini, içeriği ya da dikkat çekmeyi ifade etmek üzere de geçer. Genel kullanımda fiziksel hareketleri anlatan yapısıyla birlikte, ilgi, dikkat veya cazibe gibi kavramları da kapsar.

Bilim ve mühendislik alanlarında çekmenin özel teknik anlamları vardır. Çekme kuvveti, bir cisme uygulanan çekici güç olarak tanımlanır. Çekme dayanımı (veya çekme mukavemeti) bir malzemenin kopmaya veya yırtılmaya karşı direncini belirtir. Çekme testi (tensile test), malzemelerin çekme davranışını ölçmek için yapılan standart deneylerdir ve kopma uzaması, çekme dayanımı gibi değerleri verir.

Gündelik dilde çekme, çekici olma veya dikkat çekme gibi kavramlarda mecazi olarak da kullanılır. Örneğin dikkat çekme ifadesi, bir şeyin dikkat çekici olduğunu anlatır. Çekim gücü veya çekim alanı terimleri, yerçekimi veya manyetik çekim gibi doğadaki etkileşimleri ifade etmek için kullanılır. Çekici sıfatı, çekme özelliğine sahip olanı tanımlar.

Etymoloji olarak çekme, çekmek fiilinden türeyen ve eylemin niteliğini belirten -me sonekiyle kurulan bir isimdir. Türkçe’nin farklı lehçelerinde de yaygın olarak kullanılan bu kelime, hem gerçek dünya hareketlerini hem de mecazî bağlamları kapsar.

See also: çekmek; dikkat çekmek; dikkat çekme; çekim kuvveti; çekme testi.