yorulma

Yorulma, vücudun fiziksel veya zihinsel enerji düzeyindeki azalma nedeniyle performansın düşmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Normal yorulma günlük yaşantıda yoğun fiziksel veya zihinsel çaba sonrası geçici olarak hissedilir ve dinlenme ile gider. Uzun süreli veya tekrarlayan yorulma ise altta yatan bir sorunun belirtisi olabilir ve tıbbi değerlendirme gerektirebilir.

Terim Türkçe kökenlidir ve fiil olan yorulmak fiilinden türetilen yorulma, kişinin tükenmişlik veya enerji kaybı durumunu ifade eder. Yorulma, çoğunlukla günlük yaşamda karşılaşılan geçici bir belirti olsa da, kronik veya tekrarlayan durumlarda tıbbi nedenler düşünülmelidir.

Nedenler çeşitli olabilir. Normal yorulma, yoğun egzersiz, uzun çalışma saatleri, yetersiz uyku veya stres gibi geçici etkenlerden kaynaklanabilir. Patolojik yorulma ise anemi, tiroid bozuklukları, enfeksiyonlar, kronik hastalıklar (kalp, böbrek veya akciğer hastalıkları), depresyon veya anksiyete, vitamin veya demir eksiklikleri, dehidratasyon ve bazı ilaçlar nedeniyle ortaya çıkabilir.

Belirtiler fiziksel ve/veya zihinsel olabilir. Fiziksel yorulma kas güçsüzlüğü ve çabuk tükenme şeklinde, zihinsel yorulma ise konsantrasyon güçlüğü, motivasyon kaybı ve karar verme zorlukları ile kendini gösterebilir. Yorulma süreklilik kazanırsa veya günlük yaşamı bozarsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır.

Teşhis, çoğunlukla tıbbi öykü, fizik muayene ve gerektiğinde kan testleri (hemoglobin, demir, tiroid fonksiyonları, kan şekeri) ile konulur. Gerekirse ek tetkikler istenebilir. Tedavi, altta yatan nedene yöneliktir. Genel yönetim ise yeterli uyku, dengeli beslenme, yeterli sıvı alımı, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve gerekli durumlarda ilaç tedavisini içerir. Kronik veya kırılgan görünen yorulmalarda düzenli takip önemlidir.