veritabanlardr

Veritabanları, büyük ölçekli verilerin düzenli biçimde depolanması, yönetilmesi ve paylaşılmasını sağlayan bilgi sistemleridir. Bir veritabanı, ilişkili verileri yapılandırılmış biçimde tutar ve çoğunlukla bir veritabanı yönetim sistemi (DBMS) tarafından yönetilir. Bu yapılar, veri bütünlüğünü, güvenliği ve çoklu kullanıcı erişimini destekler.

Çeşitli modeller vardır. İlişkisel veritabanları (RDBMS) tablolar arasındaki ilişkileri kullanır ve SQL ile sorgulanır. NoSQL çözümleri, belgeler, anahtar-değer, grafik veya sütun ailesi gibi farklı modeller sunar ve genellikle ölçeklenebilirlik için tercih edilir. NoSQL’lar, esneklik ve büyük verinin hızlı işlenmesini hedefler; bazı senaryolarda ACID yerine BASE garantileri sunabilir.

Ana bileşenler şemadır; tablolarda sütunlar, satırlar ve anahtarlar bulunur. İndeksler sorgu performansını artırır. Veritabanı işlemleri, tutarlılık için ACID prensiplerini hedefleyebilir; bazı sistemlerde bu garanti zorunlu değildir. Yedekleme, felaket kurtarma ve güvenlik erişim kontrolü kritik öneme sahiptir.

DBMS’ler, kullanıcılar, uygulamalar ve veritabanı arasında arayüz sağlar. Performans için bölümleme (sharding), çoğaltma (replication) ve önbellekleme uygulanabilir. Bulut hizmetlerinde veritabanları hizmet olarak (DBaaS) sunulabilir ve ölçeklenebilirlik ile maliyet avantajı sağlar. Veritabanları, web, kurumsal uygulamalar, analitik ve IoT gibi alanlarda temel bileşenlerdir.